Home
syllabus of Dravyaguna
Dravyaguna Persons Address
Important Links
Research activity
BAMS syllabus 110 Detailed Drugs Alphabetical information
A 1-13
B 14-23
C 24-25
D 26-32,110
E,F 33-34
G 35-38
H,I 39-41
J 42-46
K 47-61
L 62-63
M 64-69
N,O 70-72
P,Q 73-79
R 80-81
S 82-94
T 95-99
U-100
V.101-107
Y.108-109
Table of 110 main drugs
128 Sub main drugs
WHOs Essential Drug List
Principles of general Pharmacology
plant extracts
Contact us

Medicinal plants (Dravyaguna)

P,Q 73-79

SN  हिन्दी नाम 

73. पलाश
74. पलाण्डु
75. पाषाण भेद
76. पाटला
77. पटोल
78. पिप्पली
79. पुनर्नवा

73.Click here for slide show of Butea monosperma

73. पलाश     (कॄमिघ्न)

FAMILY  - Leguminosae  

LATIN  NAME  - Butea monosperma

पर्याय - किंशुक,रक्तपुष्प,क्षारश्रेष्ठ,ब्रह्मवृक्ष,समिद्वर,टेसू   

MORPH  वृक्ष 40 फीट

Chem. Compo - Kinotanic acid, palasonin   

गुण  - लघु,रूक्ष

रस  - कटु,तिक्त,कषाय   

विपाक  - कटु

वीर्य  - उष्ण

आमयिक प्रयोग - दीपन,भग्नसंधानकर,ग्रहणी, अर्श,कृमि,वृष्य,पुष्प- तृड्दाह,वातरक्त, 

  कुष्ठ,फल-प्रमेह,अर्श,कृमि

प्रयोज्यांग  - पुष्प,बीज,त्वक,निर्यास

DOSE  - 3-6 gm     

विशिष्ट योग  - पलाशक्षारघृत

74.Click slide show of Allium cepa

74. पलाण्डु   (वेदनास्थापन)

FAMILY  - Liliaceae  

LATIN  NAME  - Allium cepa

पर्याय        - दुर्गन्ध,यवनेष्ठ,मूखदूषक

Eng. Name  - Onion   

MORPH  क्षुप

Chem. Compo -   Allyl-propyl disulphide

गुण  - गुरु,तीक्ष्ण,स्निग्ध

रस  - मधुर,तिक्त   

विपाक  - मधुर

वीर्य  - कोष्ण

आमयिक प्रयोग  - कफकारक,वातहर, बलवीर्यवर्धक,रात्र्यन्धता

प्रयोज्यांग  - बीज,कन्द  

DOSE  - 1-3gm seed     

विशिष्ट योग  -  

75.Click slide show of Bergenia ligulata

75. पाषाण भेद   (अश्मरी भेदन)

FAMILY  - Saxifragaceae  

LATIN  NAME  - Bergenia ligulata

पर्याय          - अश्मघ्न    

MORPH  क्षुप

Chem. Compo - Tannic acid   

गुण  - लघु,स्निग्ध,तीक्ष्ण  

रस  - कषाय,तिक्त   

विपाक  - कटु

वीर्य  - शीत

आमयिक प्रयोग  - बस्तिशोधक,भेदक,गुल्म, पथरी,हृद्रोग,योनिरोग,प्रमेह,प्लीहा,शूल,व्रण

प्रयोज्यांग  - मूल

DOSE  - 3-6 gm     

विशिष्ट योग  - पाषाणभेदादि क्वाथ-चूर्ण

76.click here slide show of Stereospermum suaveolens

76. पाटला   (शोथहर)

FAMILY  - Bignoniaceae  

LATIN  NAME        - Stereospermum suaveolens

पर्याय                    - मधुदूती,अतिवल्ल्भा,ताम्रपुष्पी, कृष्णवृन्ता,कुबेराक्षी, कुम्भीपुष्पी,अमोघा,        अम्बुवासनी 

MORPH  वृक्ष 60 फीट

Chem. Compo  - Gum   

गुण  - लघु,रूक्ष  

रस  - तिक्त,कषाय   

विपाक  - कटु

वीर्य  - उष्ण

आमयिक प्रयोग  - त्रिदोषहर,अरुचि,श्वास,शोथ, रक्त,छर्दि,हिक्का,तृषाहर,पुष्प-हृद्य,कण्ठ्य

प्रयोज्यांग  - मूल त्वक

DOSE  - 50-100 ml     

विशिष्ट योग  - दशमूलारिष्ट

77.click here slide show of Trichosanthes dioica

77. पटोल   (ज्वरघ्न)

FAMILY  - Cucurbitaceae

LATIN  NAME  - Trichosanthes dioica

पर्याय  - कुलक,कर्कशच्छद,राजीफल,बीजगर्भ,परवल

Eng. Name  - Pointed Gourd    

MORPH  लता

Chem. Compo - Carbohadrate, 29% seed oil   

गुण  - लघु,रूक्ष  

रस  - तिक्त   

विपाक  - कटु

वीर्य  - उष्ण

आमयिक प्रयोग - पाचन,हृद्य,वृष्य,अग्निदीपन, कास,ज्वर,त्रिदोष,कृमिहर

प्रयोज्यांग  - पत्र,मूल

DOSE  - 10-20 ml     

विशिष्ट योग  - पटोलादि क्वाथ-चूर्ण

78.Click slide show of Piper longum

78. पिप्पली  (कासहर)

FAMILY  - Piperaceae  

LATIN  NAME  - Piper longum

पर्याय        - मागधी,वैदही,कृष्णा,कणा, चपला,तीक्ष्णतण्डुला,उषणा,शोण्डी,कोला

Eng. Name  - Long pepper   

MORPH  लता

Chem. Compo - Piperine, Vol oil   

गुण  - लघु,स्निग्ध,तीक्ष्ण

रस  - कटु   

विपाक  - मधुर

वीर्य  - अनुष्णशीत

आमयिक प्रयोग  - श्वास,कास,कुष्ठ,गुल्म,अर्श, मेदकफहर,वृष्य,मेध्य,गुङयुक्त-अग्निवर्धक, जीर्णज्वर,

प्रयोज्यांग  - फल,मूल

DOSE  - 1.5-1gm     

विशिष्ट योग  - गुङपिप्पली, पिप्पल्यासव  

79.Click slide show of Boerhavia diffusa

79. पुनर्नवा  (मूत्रविरेचनीय)

FAMILY  - Nyctagiinaceae  

LATIN  NAME  - Boerhavia diffusa

पर्याय        - पुनर्नवा,शोथघ्नी,वर्षाभू,गदहपुरना

Eng. Name  - Spreding Hogweed   

MORPH  प्रसरी क्षुप

Chem. Compo - K,No3,Sulphate   

गुण  - लघु,रूक्ष

रस  - मधुर,तिक्त,कषाय   

विपाक  - मधुर

वीर्य  - उष्ण

आमयिक प्रयोग  - संग्राही,रक्तवर्धक,उदररोग, विष,अग्निदीपक,ब्रघ्न,शोथ,पाण्डुहर

प्रयोज्यांग  - मूल,बीज,पंचांग

DOSE  - 1-3 gm     

विशिष्ट योग  - पुनर्नवा-ष्टक-आसव-दिमण्डूर